Piotr Gutowski

prof. dr hab.

Studia filozoficzne odbyłem na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej KUL w latach 1981-86 (magisterium na podstawie pracy napisanej pod kierunkiem prof. Jana Czerkawskiego Główne założenia i niektóre ich konsekwencje w filozofii Thomasa Reida). Studia doktorskie, również pod kierunkiem prof. Czerkawskiego, zakończyłem obroną (w 1993 r.) dysertacji doktorskiej Metafilozofia a metafizyka Charlesa Hartshorne’a. (rec. ks. prof. J. Herbut, KUL i bp. prof. J. Życiński, wówczas PAT w Krakowie). Habilitację w zakresie filozofii uzyskałem w 2003 r. na podstawie książki Między monizmem a pluralizmem. Studium genezy i podstaw filozofii Johna Deweya (rec. prof. K. Wilkoszewska, UJ, prof. U. Żegleń, UMK i prof. J. Czerkawski, KUL, rec. wydawnicza: prof. L. Koczanowicz, U. Wr.). Książka ta uzyskała nagrodę Ministra Szkolnictwa Wyższego. Tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskałem 7VIII 2012 r. na podstawie dorobku i książki Nauka, filozofia i życie. U podstaw myśli Williama Jamesa (Lublin: Wydawnictwo KUL 2011, ss. 398; rec. wydawnicza: prof. Stanisław Judycki, UG).

Piotr Gutowski - Nauka, filozofia i życie. U podstaw myśli Williama Jamesa

Główne obszary moich badań obejmują historię współczesnej filozofii amerykańskiej i brytyjskiej, zwłaszcza filozofii procesu, pragmatyzmu i neopragmatyzmu, a także – do pewnego stopnia – filozofii analitycznej. Interesują mnie również zagadnienia związane z nowożytną filozofią brytyjską, zwłaszcza z brytyjskim empiryzmem i szkocką szkołą zdrowego rozsądku. Zajmuję się głównie zagadnieniami z zakresu historii: metafizyki, epistemologii, antropologii filozoficznej i filozofii religii.

Uprawiana przeze mnie historia filozofii koncentruje się na koncepcjach poszczególnych filozofów ujętych od strony ich fundamentalnych wyborów, nie tylko w zakresie wąsko pojętej filozofii, ale także światopoglądu. Zdecydowanie preferuję historię filozofii, która idzie w głąb, a nie wszerz, tzn. taką, której cele

m jest życzliwe dla badanych myślicieli odtworzenie najistotniejszych wymiarów ich filozofii i zrozumienie doktrynalnego kontekstu powstawania głoszonych koncepcji.

teizm-ateizm-religia.-najnowsze-spory-w-anglosaskiej-filozofii-analitycznej-gutowski-piotr-iwanicki-marcin_s

Nie mam zaufania do historii filozofii rozumianej jako sprawozdanie z pochodu różnych „izmów”, który jest całkowicie niezależny od poszczególnych myślicieli czy jako opis pewnego punktu wyjścia (słusznego bądź błędnego) ujawniającego swoje żelazne konsekwencje w ciągu całych epok. Nie oznacza to ślepoty na wyraźne tendencje, jakie w poszczególnych okresach dziejów filozofii się zaznaczają, ale jedynie odrzucenie skrajnie deterministycznej wizji rozwoju tej dyscypliny. Inaczej mówiąc, wierzę, że ludzie, także filozofowie, są lub bywają wolni w wyborze filozofii, którą uprawiają. Mogą więc kontynuować tradycję, z której się wywodzą, modyfikować ją lub odrzucać, rzadko jednak nie wnoszą jakiegoś charakterystycznego dla siebie rysu. Odsłonięcie tego rysu wydaje mi się istotne dla badań w zakresie historii filozofii.

Dużą wagę przywiązuję do tego, aby pojęcia interpretacyjne, które ja i moi studenci stosujemy w badaniach (np. realizm-antyrealizm, monizm-pluralizm, naturalizm-antynaturalizm, relatywizm-absulutyzm) były jasno określone. Uważam, że historycy filozofii popełniają często błąd, zakładając, że są one zrozumiałe same przez się i nie wymagają dokładniejszej eksplikacji. W związku z tym za integralną część badań historyczno-filozoficznych uważam namysł nad znaczeniem stosowanych w nich pojęć interpretacyjnych.

 

Oprócz badań w zakresie historii filozofii interesuje mnie też filozofia religii, zwłaszcza spór teizmu z ateizmem oraz zagadnienie prawdziwości, uzasadniania i racjonalności przekonań religijnych w kontekście pluralizmu religijnego i światopoglądowego.

Scroll to Top